روش شناسی اندازه‎گیری تجارت درون صنعت: یک مطالعة موردی برای صنایع کارخانه‎ای ایران

Authors

سعید راسخی

abstract

هدف اصلی مقالة حاضر، ارایة روش‎ها و پیشرفت‎های اخیر در اندازه‎گیری تجارت درون صنعت است. برای ارایة بحث کاربردی نیز میزان تجارت درون صنعت صنایع کارخانه‎ای ایران طی دورة زمانی 2003-1997 براورد و بررسی شده است. برای این منظور، داده‎های آمار تجارت خارجی ایران جمع‎آوری و پردازش شده و در چارچوب پیشرفت‎های اخیر، برای براورد شاخص‎های تجارت درون صنعت مورد استفاده قرار گرفته‎اند. بر اساس مبانی نظری، شاخص موزون گروبل و لوید و شاخص فونتاگن و فردنبرگ از مهم‎ترین شاخص‎های ایستا، و شاخص نسبی برولهارت و شاخص اظهر و الیوت از مهم‎ترین شاخص‎های پویا محسوب می‎شوند. نتایج تجربی مقالة حاضر، نشانگر سهم پایین ولی در حال رشد میزان تجارت درون صنعت در صنایع کارخانه‎ای کشور است. هم‎چنین، بخش مهمی از این تجارت درون صنعت به تجارت درون صنعت عمودی اختصاص دارد. میزان تجارت درون صنعت حاشیه‎ای نیز برای صنایع کارخانه‎ای کشور در سطح پایین، ولی در حال رشد قرار دارد. به‎عبارت دیگر، سهم قابل ملاحظه‎ای از تغییر تجارت خارجی صنعت کارخانه‎ای ایران به شکل بین صنعتی است. بدین‎ترتیب، به‎نظر می‎رسد در حال حاضر تجارت خارجی ایران اساساً مبتنی برمزیت نسبی ‎باشد. در مجموع، با توجه به افزایش مطالعات تجارت درون صنعت در داخل و هم‎چنین اهمیت پدیدة تجارت درون صنعت در توسعة صادرات غیرنفتی کشور، مقالة حاضر مهم تلقی می‎شود. طبقه‎بندی jel: f14,f17, f12

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی نظری اثر آزادسازی اقتصادی بر تجارت درون صنعت: یک مطالعة موردی برای ایران

بر اساس مبانی نظری تجارت درون صنعت، آزاد سازی اقتصادی یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر پدیدة تجارت درون صنعت است. تحقیق حاضر ضمن بررسی اثرگذاری تئوریک مؤلفه‎های مهم آزادسازی اقتصادی شامل خصوصی‎سازی، آزادسازی تجاری، آزادسازی نرخ ارز و آزادسازی مالی بر تجارت درون صنعت، این فرضیه را که "‎‎ آزادسازی اقتصادی بر میزان تجارت درون صنعت ایران تأثیر مثبت دارد، مورد آزمون قرار داده است. برای انجام مطالعة تجر...

full text

آزمون درون‌زایی حمایت با تأکید بر انواع تجارت درون صنعت: یک مطالعه موردی برای صنایع کارخانه‌ای ایران

از دهه 1970 میلادی به بعد نظریه‌پردازان اقتصاد سیاسی بین‌الملل[1]، نقش عناصر داخلی از جمله گروههای فعال داخلی، سیاستها و شاخص‌های کلان اقتصادی را بر روند شکل‌گیری سیاستهای حمایتی مورد تأکید قرار داده‌اند و بررسی‌های تجربی نیز غالباً دیدگاه آنها را مورد تأیید قرار داده است. پژوهش حاضر با بکارگیری داده‌های تابلویی طی دوره زمانی 1386-1380 و در چارچوب فرضیه درون‌زایی حمایت[2]، به بررسی عوامل تعیین‌ک...

full text

آزمون درون زایی حمایت با تأکید بر انواع تجارت درون صنعت: یک مطالعه موردی برای صنایع کارخانه ای ایران

از دهه 1970 میلادی به بعد نظریه پردازان اقتصاد سیاسی بین الملل[1]، نقش عناصر داخلی از جمله گروههای فعال داخلی، سیاستها و شاخص های کلان اقتصادی را بر روند شکل گیری سیاستهای حمایتی مورد تأکید قرار داده اند و بررسی های تجربی نیز غالباً دیدگاه آنها را مورد تأیید قرار داده است. پژوهش حاضر با بکارگیری داده های تابلویی طی دوره زمانی 1386-1380 و در چارچوب فرضیه درون زایی حمایت[2]، به بررسی عوامل تعیین ک...

full text

مطالعة پتانسیل تجاری ایران از دیدگاه تجارت درون صنعت

اندازه‌گیری تجارت درون صنعت (IIT)[1] برای کشورها موضوع مهمی است که لزوم توجه به آن برای شناخت پتانسیل تجاری کشورها و رابطة تجاری آنها با یکدیگر احساس می‌شود. در این مقاله، سهم تجارت درون صنعت متقابل ایران با سایر کشورهای جهان طی دوره 1998-2002 با استفاده از شاخص گروبل- لوید[2] (G-L) اندازه‌گیری و محاسبه شده ‌است و با آزمون همبستگی مشخص شده که این روش با سایر روشهای اندازه‌گیری این شاخص تفاوت مع...

full text

برآورد میزان تجارت درون صنعت متقابل ایران

در این مطالعه، میزان تجارت درون صنعت متقابل ایران با استفاده از شاخص گروبل و لوید، طی دوره زمانی 1994-1998 بر اساس کدهای 5 رقمی استاندارد تجارت بین الملل و دوره زمانی 1997-2001 بر پایه طبقه بندی 6 رقمی کدهای تعرفه ای در سطح کشور و گروه های کالایی، محاسبه و تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که شاخص تجارت درون صنعت متقابل ایران و سایر کشورهای جهان، بسیار پایین است. با بررسی شاخص تجارت د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله تحقیقات اقتصادی

Publisher: دانشکده اقتصاد- دانشگاه تهران

ISSN 0039-8969

volume 42

issue 4 2008

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023